W czerwcu 2003 r. ponad 3/4 Polaków głosujących w referendum opowiedziało się za członkostwem Polski w UE. (77,45 proc) w efekcie, czego 1 maja 2004 r. nasz kraj stał się jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej. Tego dnia unijne członkostwo uzyskały także: Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Słowacja, Słowenia i Węgry. Było to największe w historii rozszerzenie UE. Oficjalne unijne uroczystości odbyły się w Dublinie (Irlandia pełniła wówczas półroczne przewodnictwo UE). Przed siedzibą prezydent Irlandii – Mary McAleese, przy dźwiękach „Ody do radości” Beethovena na maszty wciągnięto 25 flag państw Unii. Państwowe uroczystości odbyły się również na placu Piłsudskiego w Warszawie. Z tą chwilą zakończył się proces integracji ze strukturami europejskimi. Wejście do UE poprzedzone było procesem akcesyjnym, którego zwieńczeniem było podpisanie w 2003 r. w Atenach traktatu akcesyjnego. Faktyczny proces integracji Polski rozpoczął się też w Atenach 8 kwietnia 1994 roku z chwilą złożenia przez Polskę wniosku o członkostwo w Unii Europejskiej i potwierdzenia go przez wszystkie państwa członkowskie podczas konferencji w Essen 9–10 grudnia 1994 roku. Nawiązanie stosunków dyplomatycznych pomiędzy Polską, a wówczas Wspólnotą Europejską nastąpiło kilka lat wcześniej – 16 września 1988 roku. Rok później, 19 września 1989 roku w Warszawie, podczas pierwszej wizyty w Polsce Przewodniczącego Rady Ministrów Komisji EWG podpisano negocjacje w sprawie umowy o handlu i współpracy handlowej i gospodarczej.
21 grudnia 2007 – Polska przystąpiła do układu z Schengen (przejścia lądowe i morskie) i 29 marca 2008 (lotniska, wraz z nowym rozkładem lotów). 30 lipca 2007 Polska przeszła bowiem pozytywnie techniczne testy dostępu do systemu Schengen. Zgodnie z propozycją Portugalii symboliczne otwarcie granic nastąpiło 21 grudnia 2007 w Worku Turoszowskim, na trójstyku granic: polskiej, czeskiej i niemieckiej.
Polska na mapie UE
Handel z innymi krajami UE stanowi 74% polskiego eksportu (29% do Niemiec, 6% do Czech i 5% do Francji). Jeśli chodzi o import, 67% pochodzi z państw członkowskich UE (27% z Niemiec, 6% z Holandii i 5% z Włoch).(źródło: Europa.eu)
Parlament Europejski
W Parlamencie Europejskim zasiada 52 posłów z Polski na 705 europarlamentarzystów.
Polacy w kierownictwie Parlamentu Europejskiego:
Przewodniczący Parlamentu Europejskiego: Jerzy Buzek,
Wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego:
Janusz Onyszkiewicz, Jacek Saryusz-Wolski, Adam Bielan, Marek Siwiec, Bogusław Liberadzki, Ryszard Czarnecki, Zdzisław Krasnodębski, Ewa Kopacz.
Przewodnictwo w Radzie UE:
Rada UE nie ma stałego przewodniczącego (w przeciwieństwie do Komisji lub Parlamentu Europejskiego). Jej pracami kieruje kraj sprawujący prezydencję w Radzie, który zmienia się na zasadzie rotacji co sześć miesięcy. Daty polskiej prezydencji: lipiec–grudzień 2011 r.
Komisja Europejska:
Komisja Europejska wspiera ogólne interesy UE, przedkładając wnioski ustawodawcze, egzekwując prawo oraz realizując politykę i wykonując budżet UE. Komisję tworzy tzw. kolegium 27 komisarzy, w tym przewodniczący i wiceprzewodniczący.
Polscy Komisarze:
- Danuta Hübner – Europejski Komisarz ds. Handlu przy Pascalu Lamy, Europejski Komisarz ds. Polityki Regionalnej,
- Paweł Samecki,
- Janusz Lewandowski – Europejski Komisarz ds. Budżetu i Programowania Finansowego,
- Jacek Dominik,
- Elżbieta Bieńkowska – Europejski Komisarz ds. Rynku Wewnętrznego i Usług,
- Janusz Wojciechowski – Europejski Komisarz ds. Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny
Polska ma 21 przedstawicieli w Europejskim Komitecie Regionów.
Inne stanowiska:
Przewodniczący Rady Europejskiej – Donald Tusk
Budżet i wsparcie finansowe
Według Ministerstwa Finansów od maja 2004 r. do września 2020 r. w ramach różnych ścieżek finansowania do Polski trafiło blisko 190 mld euro. Największą część stanowią środki z polityki spójności (121,46 mld euro) oraz na wspólną politykę rolną (61,2 mld euro). W tym samym okresie w ramach składki obliczanej na podstawie dochodu narodowego brutto oraz części ceł i podatków Polska wpłaciła do wspólnotowego budżetu 60,9 mld euro (źródło: Komisja Europejska)
Stałe Przedstawicielstwo przy UE
Polska utrzymuje stały kontakt z instytucjami UE również za pośrednictwem swojego Stałego Przedstawicielstwa w Brukseli. Jest to swego rodzaju ambasada RP przy UE.